Strona wykorzystuje pliki cookies, jeśli wyrażasz zgodę na używanie cookies, zostaną one zapisane w pamięci twojej przeglądarki. W przypadku nie wyrażenia zgody nie jesteśmy w stanie zagwarantować pełnej funkcjonalności strony!

 

Nie wszystkie używane przez harcerzy słowa mogą być zrozumiałe dla osób niewtajemniczonych, dlatego spróbowaliśmy stworzyć słownik, który ułatwi Państwu zrozumienie dziecka wracającego ze zbiórki, biwaku czy obozu :)

A

Alarm mundurowy - alarm ogłaszany przez instruktora harcerzowi/harcerzom przed apelem, przyrzeczeniem albo jako ćwiczenie, charakteryzuje go szybki czas realizacji zadania

B

Betlejemskie Światło Pokoju (BŚP) - coroczna skautowa i harcerska akcja przekazywania przed Świętami Bożego Narodzenia symbolicznego ognia zapalonego w Grocie Narodzenia Chrystusa. Jego płomień przez całą drogę z Betlejem aż do wigilijnego stołu nie gaśnie. Betlejemskie Światło Pokoju jest symbolem ciepła, miłości, pokoju i nadziei, co roku towarzyszy mu inne hasło przewodnie.

Biwak – krótka forma wypoczynku, odbywająca się najczęściej w weekendy i mająca swoją tematykę. Odbywają się na nim zajęcia programowe poszerzające wiedzę i umiejętności harcerzy zdobyte na zbiórkach. Organizowany przez drużynę, hufiec lub chorągiew.

C

Chorągiew - jednostka terenowa zrzeszająca hufce z jednego województwa.

Członek komendy - osoba pomagająca komendantowi i jego zastępcom w wypełnianiu ich obowiązków.

Czuwaj! - zawołanie, którym pozdrawiają się harcerze (skauci) podczas powitania, oddawania honorów i pożegnania. Ma przypominać o konieczności stałej gotowości do czynu, służby dla Ojczyzny, pracy dla innych i nad sobą.

D

Druh/druhna - tradycyjne określenie na harcerza/harcerkę lub instruktora/instruktorkę, stosowane przy zwracaniu się do siebie 

Drużyna harcerska - podstawowa jednostka organizacyjna skupiająca harcerzy i harcerki, licząca 16‑25 członków Składa się z kilku zastępów.

Drużynowy/owa - instruktor stojący na czele drużyny harcerskiej lub gromady zuchowej. Kieruje działalnością swojej jednostki, jest odpowiedzialny za wychowywanie jej członków w duchu harcerskich ideałów i zgodnie z metodą harcerską

Dzień Myśli Braterskiej - święto przyjaźni obchodzone przez harcerzy i skautów 22 lutego (dzień urodzin Roberta Baden-Powella - założyciela skautingu).

Dziesiątka (ew. „dycha”) – najpopularniejszy rodzaj namiotów wykorzystywanych na obozach harcerskich, zwykle śpi w nim ok 5-7 osób.

F

Finka, nóż fiński – krótki nóż z zakrzywionym ostrzem, używany zwykle przez harcerzy i turystów.

G

Gawęda - opowieść drużynowego,   komendanta lub innych wprowadzająca w temat zbiórki, spotkania, ogniska.

Gromada Zuchowa – jednostka organizacyjna ZHP skupiająca zuchy, licząca ok. 16-25 osób.

H

Harcówka – pomieszczenie przystosowane do potrzeb zbiórek harcerskich.

Hufiec - jest wspólnotą gromad, drużyn, kręgów i innych podstawowych jednostek organizacyjnych działających na terenie jednego miasta, gminy lub powiatu. Jego pracami kieruje komendant hufca.

I

Instruktor/ Instruktorka – członek ZHP w wieku min. 16 lat, który ma wiedzę i umiejętności potrzebne do wychowania i opieki nad dziećmi i młodzieżą. Instruktorem ZHP zostaje się po zrealizowaniu próby instruktorskiej i złożeniu Zobowiązania Instruktorskiego. Instruktorzy zdobywają stopnie instruktorskie: przewodnik (oznaczany na mundurze granatową podkładką pod krzyżem harcerskim), podharcmistrz (podkładka zielona) i harcmistrz (podkładka czerwona).

Iskierka - zwyczaj harcerski po zakończeniu zbiórki, ogniska lub na pożegnanie dnia; osoby stojące w kręgu chwytają się za ręce, krzyżując je i przekazują sobie kolejno uścisk dłoni aż obiegnie cały krąg, odbywa się to w całkowitej ciszy 

J
Jamboree – międzynarodowy zlot skautów z całego świata odbywający się co 4 lata w innym kraju.

K

Kanadyjka – rodzaj łóżka wykorzystywanego podczas obozów harcerskich.

Kangurka – nieprzemakalna kurtka z kapturem i dużej kieszeni na piersi, podobnej do torby kangura, wkładana przez głowę.

Karimata - prostokątna, cienka pianka z tworzywa sztucznego. Stosowana jako podłoże pod śpiwór dla utrzymania ciepła i zwiększenia wygody podczas spania na podłodze.

Kominek – forma zastępcza dla ogniska, odbywa się w pomieszczeniu, przy świeczkach.

Komenda chorągwi/hufca- zespół instruktorów kierujących pracą chorągwi/hufca.

Komendant – kieruje pracą podległej mu jednostki ZHP: szczepu (komendant szczepu), hufca (komendant hufca), chorągwi (komendant chorągwi) lub pracą obozu (komendant obozu)

Krzyż harcerski – symbol przynależności do ZHP, harcerz otrzymuje go po złożeniu Przyrzeczenia Harcerskiego.

Książeczka harcerska – harcerz otrzymuje ją po złożeniu Przyrzeczenia, wpisuje do niej wszystkie swoje najważniejsze dokonania – zdobyte stopnie, sprawności, udział w wyjazdach itp.

Kwaterka - grupa kwatermistrzowska rozstawiająca obóz na kilka dni przed oraz go demontująca

Kwatermistrz (zastępca komendanta ds. kwatermistrzowskich) - dba o sprawy logistyczne oraz sprzęt obozowy.

M

MAK (Macierzysta Akademia Kształcenia) – chorągwiana szkoła dla instruktorów i przyszłych instruktorów, potoczna nazwa kursu drużynowych organizowanego przez tę szkołę.

Menażka - lekki, zamykany pojemnik, dwu- lub trzyczęściowy, służący jako naczynie do spożywania posiłków a czasem też ich przygotowywania.

N

Naczelnik ZHP - obok Przewodniczącego ZHP najwyższa funkcja w Związku Harcerstwa Polskiego. Kieruje pracami Związku i reprezentuje go na zewnątrz.

Nieprzetarty Szlak - ruch drużyn harcerskich skupiających dzieci i młodzież niepełnosprawną.

Niezbędnik - zestaw turystyczny składający się z noża, widelca i łyżki, zazwyczaj spiętych razem.

NS – 1. określenie na duży półkolisty namiot z okrągłymi oknami, używany na obozach w celach mieszkalnych jak i na rzecz magazynowania rzeczy; 2. skrót: Nieprzetarty Szlak

O

Obietnica Zuchowa – najważniejszy dla zucha obrzęd, podczas którego wypowiada słowa Obietnicy Zucha i otrzymuje Znaczek Zucha.

Oboźny - osoba z kadry obozu odpowiedzialna za sprawy organizacyjne i porządkowe.

Obóz – kilkutygodniowy wyjazd harcerski do lasu, podczas którego nocuje się w namiotach i realizuje program obozu.

P

Pałatka - długa i obszerna peleryna.

Podzastępowy – osoba pomagająca, wspierająca zastępowego.

Poła – boczna część namiotu.

Prawo harcerskie – zbiór najważniejszych zasad obowiązujących harcerzy.

Prawo zucha – zbiór najważniejszych zasad obowiązujących zuchy.

Przyboczny – pomocnik lub zastępca drużynowego.

Przyrzeczenie harcerskie - najważniejszy dla harcerza obrzęd, podczas którego wypowiada słowa Przyrzeczenia Harcerskiego i otrzymuje Krzyż Harcerski.

R

Rada drużyny – zrzesza najczęściej kadrę drużyny oraz zastępowych, jej zadaniem jest podejmowanie wspólnie najważniejszych decyzji w drużynie.

Rogatywka - rodzaj nakrycia głowy z kwadratowym denkiem.

Rozpórka - drewniana beleczka lub metalowy drąg, zapobiega składaniu się kanadyjki i zapewnia wygodniejsze użytkowanie.

S

Samarytanka - rodzaj zajęć związanych z I pomocą

Saperka – krótka, często możliwa do złożenia łopatka.

Składnica harcerska – sklep, w którym można kupić artykuły związane z harcerstwem.

Sprawność harcerska – zdobyta i udowodniona działaniem umiejętność, którą harcerz może się wykazać w razie potrzeby przyznawana po odbyciu próby.

Sprawność zuchowa - zdobyta i udowodniona działaniem umiejętność lub wiedza. Zuchy zdobywają sprawności zespołowe (na zbiórkach, całą gromadą) i indywidualne (dostosowane do zainteresowań zucha).

Stanica harcerska - określenie na bazę harcerską, na której odbywają się obozy.

Start Hufca – coroczny biwak wszystkich drużyn hufca rozpoczynający pracę w roku harcerskim.

Stopień harcerski - określenie poziomu wiedzy, umiejętności i wyrobienia harcerskiego. Stopnie zdobywa się realizując zadania określone w programie próby na stopień. W ZHP istnieje 6 stopni harcerskich:
– ochotniczka/młodzik – oznaczenie: jedna belka

– tropicielka/wywiadowca – oznaczenie: dwie belki

– pionierka/odkrywca – oznaczenie: jedna krokiewka

– samarytanka/ćwik – oznaczenie: dwie krokiewki

– harcerka orla/harcerz orli – oznaczenie: jedna gwiazdka

– harcerka Rzeczypospolitej/harcerz Rzeczypospolitej – oznaczenie: dwie gwiazdki

Stopień instruktorski - określenie poziomu wiedzy, dojrzałości społecznej i umiejętności wychowawczych instruktora harcerskiego; w ZHP istnieją trzy stopnie instruktorskie:

– przewodnik (pwd.) – oznaczenie: granatowa podkładka pod krzyżem harcerskim

– podharcmistrz (phm.) – oznaczenie: zielona podkładka pod krzyżem harcerskim

– harcmistrz (hm.) – oznaczenie: czerwona podkładka pod krzyżem harcerskim

Strażnik Ognia – osoba mianowana przez osobę z kadry rozpalającą ognisko do pilnowania ognia.

Szanta – pieśni o tematyce żeglarskiej , morskiej.

Sznur funkcyjny- element umundurowania harcerskiego. Jego kolor, faktura i sposób noszenia świadczą o funkcji, jakie w organizacji pełni członek.

Szóstka zuchowa – odpowiednik harcerskich zastępów. Składają się z około 6 zuchów.

Szóstkowy – osoba wybrana reprezentująca szóstkę zuchową.

Szyk – ustalony porządek ustawienia harcerzy (dwójki, czwórki itp.).

T

Totem - symbol drużyny lub zastępu, związany z jego nazwą, wykonany zazwyczaj z drewna, sznura, itp.

Tropik  -warstwa namiotu, zabezpieczające przed deszczem oraz utratą ciepła.

Trzy pióra - znana sprawność obozowa związana z ćwiczeniem siły woli i radzenia sobie w lesie

W

WAGGGS Światowe Stowarzyszenie Przewodniczek i Skautek (World Association of Girl Guides and Girl Scouts) - stowarzyszenie skupiające żeńskie organizacje skautowe z całego świata.

Warta- służba pełniona przez uczestników obozu polegająca na pilnowaniu terenu przed odwiedzinami niepowołanych osób, pełni się ją zarówno w dzień, jak i w nocy,

Wędrownik/wędrowniczka – członek ZHP w wieku 16-25 lat.

Wędrownicza Watra – ogólnopolski zlot wędrowników odbywający się co roku pod koniec wakacji

WOSM (Światowa Organizacja Ruchu Skautowego - World Organization of the Scout Movement) - stowarzyszenie zrzeszające organizacje skautowe z całego świata.

Z

Zapałka - określenie na element konstrukcji namiotu 10-osobowego

Zastęp - to podstawowa jednostka organizacyjna drużyny harcerskiej. Liczy do 8 członków. Zastęp prowadzi zastępowy przy pomocy podzastępowego.

Zbiórka harcerska - jest to spotkanie o tematyce harcerskiej trwające najczęściej 2-4h jednej z jednostek organizacyjnych np. zastępu, drużyny, szczepu lub hufca.

Zastępowy - stoi na czele zastępu.

Zlot – spotkanie harcerzy z obrębu państwa, kontynentu itp.

Znaczek Zucha - odznaka zuchów, otrzymuje się go po złożeniu Obietnicy Zucha.

Znaki patrolowe – znaki na ziemi , drzewach wykonane m.in. z liści , kamieni, patyków itp. wykorzystywane podczas gier harcerskich.

Zobowiązanie instruktorskie- obrzęd, podczas którego przyszły instruktor wypowiada słowa Zobowiązania Instruktorskiego i wkracza w szeregi instruktorów.

Zwiad - krótka wyprawa w celu zdobycia informacji na dany temat.

Znajdź nas na Facebooku